Het diner

Het diner

Herman Koch

Aantal pagina’s: 245

Noordhoff Uitgevers BV, Groningen/ Houten 2009

Genre:  psychologische roman

Samenvatting

Paul Lohman en zijn vrouw Claire gaan dineren met Serge (de broer van Paul) en Babette, Serges vrouw. Serge Lohman is kandidaat voor minister-president, dus regelt hij een tafel in een restaurant waar je normaal gesproken maanden van te voren zou moeten reserveren. Het diner begint heel gewoon en ze hebben het over alledaagse dingen, waar ze het echt over moeten hebben wordt uitgesteld.

Paul heeft vrijwel overal kritiek op, hij vindt het te chique, de gerant is niet naar zijn smaak, een aperitief ‘van het huis’ kost 10 euro terwijl het van het huis zou zijn enzovoort.

Voordat het voorgerecht er is excuseert hij zich naar het toilet om even te ontsnappen, wanneer hij terugkeerde zaten Claire en Babette niet meer aan tafel.  

De gerant dient het hoofdgerecht op maar Claire en Babette waren nog niet teruggekeerd, Paul ging weg om ze te zoeken toen het mobieltje van zijn zoon Michel afging, die hij per ongeluk mee had genomen, Michel belde naar zijn eigen telefoon en vroeg waar ze waren, om zijn mobieltje op te halen. Paul speurde nog door de telefoon voordat Michel kwam, hij bekeek een filmpje en luisterde de voicemails die waren binnengekomen. Hij hoorde zijn eigen vrouw door de voicemail zeggen dat papa (Paul) er niets van weet en dat ze dat ook graag zo wilt houden, hierdoor werd hij nieuwsgierig wat het dan is wat hij niet mag weten, maar Michel komt al aangelopen dus is er voor hem geen tijd meer om het uit te zoeken. Michel komt erachter dat zijn vader de voicemails heeft afgeluisterd en Paul komt erachter dat Michel wordt gechanteerd door Beau, het geadopteerde zoontje van Serge. Beau dreigt filmpjes op Youtube te zetten als ze hem geen 3000 euro betalen.
De filmpjes bevatten Rick (de zoon van Serge) en Michel die een zwerver in een pinautomaathokje verbranden. Hij dreigt er mee hun identiteit te onthullen als ze dit niet doen.

Dat de jongens dit gedaan hebben was eigenlijk de aanleiding voor het diner. Claire komt naar buiten wanneer Paul Michel 50 euro geeft om dat alvast aan Beau te geven, hij vertelt Claire dat Michel 50 euro kwam ophalen die hij ooit van hem had geleend.

In een flashback wordt ‘verteld’ dat Paul ooit geschiedenisleraar is geweest en dat hij op een gegeven moment onacceptabele dingen zei tegen leerlingen, die dit tegen hun ouders vertelden en die klaagden hem weer aan bij de rector, de rector verwijst hem naar de schoolpsycholoog. Hierna werd vastgesteld dat Paul een genetische afwijking heeft. De naam van de afwijking wordt niet genoemd, maar het veroorzaakt plotselinge woedeaanvallen.

Wanneer iedereen weer in het restaurant is komen de kinderen aan bod. Serge vertelt dat hij wilt aftreden als kandidaat en bekend wilt maken dat hun zoons de daders zijn. Dit wekt woede op bij Claire en zij gaat met hem in discussie, zij vindt niet kunnen dat Serge de toekomst van háár zoon vergooit. Hij wilt zijn persconferentie houden in het cafétje waar Paul en Claire normaal gesproken altijd heen gaan dat zorgt voor extra irritatie.

Babette en Serge gaan alvast naar het café, terwijl Paul en Claire nog wat dingen bespreken, Claire vertelt Paul dat alles toneel was en dat ze de voicemail thuis heeft ingesproken om Michel een alibi te geven, ze had Michel gezegd dat ze alles moesten doen wat ze konden om Beau de mond te snoeren, ze vertelt dat Babette overal van op de hoogte is en dat Paul zijn broer moet verwonden zodat de persconferentie niet door kan gaan. Paul besluit dat het beter is als Claire hem verwond, hij blijft nog even achter in het restaurant. Hij geeft fooi aan een gerant, die hem en Michel buiten had horen praten, zodat hij zijn mond zou houden.  Als hij bij het café aankomt wordt Serge weggevoerd in een ambulance en wordt Claire in een politieauto meegenomen, ze geeft hem nog het signaal om naar huis te gaan en Paul vertrok.

Serge is ernstig gewond geraakt en heeft nu een verminkt gezicht, hij daalde in de peilingen en heeft de verkiezingen verloren. Beau wordt vermist, men suggereert dat hij is weggelopen omdat hij een identiteitscrisis heeft en dat hij graag zijn biologische ouders terug wilt vinden.

Serge snapt dat het beter is om sommige dingen niet openbaar te maken en dat het goed is als het in de familie blijft.

Persoonlijk oordeel

Structurele argumenten:

Het is opgebouwd uit 46 hoofdstukken. Die zijn onderverdeeld in het Aperitief, Voorgerecht, Hoofdgerecht, Nagerecht, Digestief en Fooi. Het verhaal is niet helemaal chronologisch, er komt een aantal keer een flashback voor. Er is een eenheid van plaats, tijd en handeling. Het vindt allemaal plaats op één avond, in het restaurant en het thema is vooral hoe de ouders omgaan met de situatie die hun zoons hebben veroorzaakt.

De flashbacks waren vooral leuk om te lezen, want daar werd veel informatie bekendgemaakt en kwam je meer te weten over de personages.

Emotionele argumenten:

Het boek begon vrij rustig, je wist niet veel van de personages, behalve dat Serge Lohman minister-president kandidaat was, je kon op de achterflap al lezen dat er iets aan de hand was met de zoons. Tijdens het lezen was ik eigenlijk aan het wachten op de onthulling, dat maakte het wel meeslepender, maar pas in het midden van het boek werd onthuld wat ze hadden gedaan.

Des te meer je te weten kwam over de personages, des te interessanter het boek werd. Ik kwam wel voor steeds nieuwe verassingen te staan, dat Paul geschiedenisleraar was en dat hij een van zijn leerlingen zo had afgesnauwd had ik niet gedacht en toen kwam je erachter dat hij een genetische afwijking heeft enzovoort. Je komt als lezer voor steeds grotere verassingen te staan.

Intentionele argumenten:

Het doel van de schrijver is denk ik de lezer bewust maken wat een ouder allemaal over heeft voor zijn/haar kinderen.
Hij maakt ook duidelijk dat hij alle etiquette die bij zo’n luxe etentje horen belachelijk vindt, wanneer de gerant alles benoemt wat op het bord ligt wordt er de spot mee gedreven.

Morele argumenten:
De ouders komen in een moreel dilemma terecht doordat hun kinderen een misdrijf hebben begaan. Serge wilt graag alles vertellen en de rest wilt het verzwijgen en laten vergeten, als lezer kom je ook in een dilemma. Je gaat twijfelen wat beter is. De waarheid duurt het langst maar de toekomst van de jongens wordt wel vergooid wanneer deze bekend wordt gemaakt. Het is daarom te begrijpen wat de ouders uiteindelijk besluiten te doen, ik zou er zelf ook voor kiezen het te verzwijgen en het in de doofpot te stoppen. Ik zou er echter wel voor kiezen om de kinderen zelf een soort straf op te leggen, want wat mij betreft zijn de ouders daar wel iets te mild in, ze doen bijna alsof het niet erg is wat ze hebben gedaan.

Realistische argumenten:

Het zou erg goed een waargebeurd verhaal kunnen zijn, het is erg realistisch. Het is alleen wel vreemd dat een bekend persoon als een kandidaat voor het presidentschap dit onderwerp in een restaurant gaat bespreken waar als het ware best veel mensen mee kunnen luisteren. 

Vernieuwingsargumenten:

Ik had nog niet eerder een literair boek zo snel uitgelezen, dit was nieuw voor mij, er zat veel spanning in, bij de andere boeken vond ik het juist allemaal te langzaam gaan en gebeurde er vrij weinig en ik las de boeken niet zo snel uit. Bij dit boek wilde ik juist wel zo snel mogelijk alles te weten komen. 

Stilistische argumenten:

Het taalgebruik is niet erg ingewikkeld, het leest makkelijk en snel. De vergelijkingen die gemaakt worden zijn redelijk algemeen. Het valt dus wel goed voor de geest te halen wat er bedoeld wordt.

De Engelenmaker

De Engelenmaker (klas 5)

Titel: De Engelenmaker

Schrijver: Stefan Brijs

Amsterdam/Antwerpen

Eerste druk: 2005
Aantal pagina’s: 429

Genre: Psychologische roman

Het boek bestaat uit drie delen, deel II gaat terug naar het verleden en gaat vooral over het leven van Victor Hoppe, deel III is het vervolg van deel I.

Samenvatting:

Deel I: op 13 oktober 1948 keert dokter Victor Hoppe terug naar zijn geboortedorp Wolfheim. Hij ziet er onguur uit door zijn hazenlip. Hij heeft een drieling bij zich die een spleet over hun gezicht hebben. De kinderen hebben de namen van de aartsengelen, ze heten Michael, Gabriël en Rafaël. De bewoners van Wolfheim vinden hem eerst maar raar, na een aantal genezingen wordt hij echter al snel populairder.
De spleet van de drieling blijkt van een enorme hazenlip te zijn, ze hebben zijn rode haren ook geërfd.
De kinderen zijn vreemd, ze zijn klein, vaak ziek en tonen erg weinig emoties. Victor Hoppe huurt een huishoudster en oppas in. Ze heet Charlotte Maenhout, ook wel Frau Maenhout. Het valt Frau Maenhout op dat de dokter de kinderen bij haar vandaag houdt als ze ziek zijn. Op een nacht is er iets gebeurd en is de drieling ineens kaal, hun rode haren zijn uitgevallen. Ze ontdekt ook een tatoeage op de schouderblad van de kinderen, ze wordt met de tijd achterdochtiger. De dokter wilt niet dat ze wat over God vertelt, maar wel over de daden van Jezus. Hij houdt de kinderen ook altijd buiten. Wanneer de dokter een keer niet thuis is besluit Frau Maenhout de kinderen naar Vaals te brengen. Ze kwam ook een aantal dingen te weten over de dokter. Dokter Hoppe komt erachter dat ze de kinderen mee naar buiten heeft genomen en is er niet zo blij mee, diezelfde dag komt Frau Maenhout om.

Deel II: Het wordt in dit deel duidelijk wat er aan de hand is met de dokter en zijn kinderen. Victor hoppe heeft de eerste jaren van zijn jeugd in een gesticht doorgebracht. Er is een zuster die gelooft dat Victor niet ‘achterlijk’ is, is Zuster Marthe, zij leert Victor lezen. Een aantal jaar later haal zijn vader hem uit het gesticht en verblijft Victor een tijdje thuis, hij heeft een depressieve moeder en wanneer hijop een dag haar kamer ingaat is ze dood. Zijn vader is erg boos op Victor en geeft hem een flinke dreun. Victor lijdt aan asperger, dit is de reden dat hij bijna geen emoties toont. Na de begrafenis van zijn moeder gaat Victor naar een internaat. Hij beseft daar wat goed en kwaad is, volgens hem is God het kwaad en Jezus het goede.

In zijn ogen was God het kwaad omdat hij Jezus in de steek liet toen hij aan het kruis werd gehangen.

Hij studeert verder in embryologie, vervolgens krijgt hij een baan op de Universiteit in Aken. Hij kloont er muizen, dit project wordt echter stopgezet omdat men het niet kan herhalen en hij het weigert te demonstreren. Hij gaat zelf echter verder met zijn experiment en slaagt erin om zichzelf te klonen.  Zijn begeleider, Rex Cremer, raakt bij het klonen betrokken.
In deel III ontmoet Rex Cremer de drieling. Hoppe vertelt hem dat de kinderen te snel oud worden. Één jaar van hun leven telt voor tien tot vijftien jaar. Deze afwijking is ontstaan door een fout in de chromosomen. De draagmoeder van de drieling komt hen ook opzoeken, ze heeft er spijt van dat ze de kinderen niet heeft genomen. Wanneer zij bij Dokter Hoppe is aangekomen is Michaël gestorven. Het lijkt erop dat de Dokter de kinderen aan hun lot heeft overgelaten. Het experiment was mislukt, hij was dus al bezig met andere dingen.
Gunther Weber, een dove jongen uit het dorp werd aangereden en stierf hierbij, hij beloofde mevrouw Weber dat hij haar een identieke zoon kon geven zonder doofheid. Hij kon hierdoor haar als draagmoeder gebruiken voor zijn nieuwe  experiment. De cellen sterven in het kweekbakje.

De draagmoeder van de drieling bracht Rex Cremer hiervan op de hoogte.

Ze brengt de laatste dagen van hun leven met ze door. Wanneer ze erachter kwam dat hij de andere twee kinderen op formaline had gezet, zodat de kinderen weer in de foetusfase terechtkwamen, werd ze woedend. Ze viel Victor Hoppe aan met een scalpel, hij heeft haar vervolgens vermoord. Zo kon hij haar eicellen gebruiken.

Hij doet het experiment met mevrouw Weber opnieuw en gebruikt zijn eigen cellen, dit keer nestelen de embryo’s in. Rex Cremer kwam terug naar Wolfheim, maar Victor Hoppe was al verdwenen. Hij trof in het huis het lijk van de draagmoeder en de drieling in de formaline. Hij vindt dat hij zelf ook schuldig is aan het hele gebeuren, hij besluit daarom het hele huis met de lijken en al te verbranden. Hij reed zo snel als mogelijk weg uit Wolfheim en hij kwam om bij een ongeluk.

Terwijl de dorpsbewoners de kruistocht van Jezus op de Vaalsberg volgen, kruisigt Dokter Hoppe zichzelf. Wanneer het dorp arriveert op de plaats waar Hoppe gekruisigd is, valt zijn lichaam van het kruis, het is een afgrijselijk incident.

Het dorp denkt dat de onbekende vrouw (de draagmoeder) verantwoordelijk was voor de brand, de feiten dat het niet zo was kwamen naar boven, maar ze werden niet geloofd.

Bespreking thematiek
De belangrijkste thema’s in de Engelenmaker zijn goed en kwaad en de wetenschap. Er vinden steeds tegenstellingen plaats tussen deze aspecten. Victor Hoppe wilt goed doen door zelf het leven te geven (door te klonen), maar hierbij heeft hij drie onschuldige jongens een slecht leven gegeven. Karl Hoppe (vader van Victor) heeft zijn zoon, in een poging zichzelf en zijn vrouw te beschermen, naar een gesticht gestuurd.
Rex Cremer is uiteindelijk deels verantwoordelijk voor alle dingen die Victor Hoppe aansticht. Hij probeerde hem te helpen, maar Hoppe draaide hierin door en het heeft dus uiteindelijk nadelige gevolgen gehad.

Dood en leven is ook een belangrijk aspect in het boek, het gaat immers om het creëren van leven. “God geeft en God neemt”.

Personages
Victor Hoppe: hij is de hoofdpersoon in het boek. Hij heeft hoogstwaarschijnlijk asperger (vorm van autisme). Hij is heel erg slim, maar hij toont nauwelijks emoties. Hij vlucht als het ware in de wetenschap, hierdoor vergeet hij alle ellende. Hij probeert dus te ‘strijden’ met God door zelf leven te scheppen (klonen).  Hij kruisigt zichzelf tegen het einde van het boek, dit doet hij om de zonden van de mensen te vergeven net als Jezus.

Rex Cremer is de stafarts op de Universiteit in Aken. Hij en Victor Hoppe zijn een tijdje collega’s geweest op de Universiteit.  Hij is een man die regelmaat wil, hij kan dan ook niet goed omgaan met Victor Hoppe, hij doet alles zoals hij het zelf wilt.
Rex weet waar Victor mee bezig is maar doet alsof hij het niet weet. Hij houdt er echter wel een schuldgevoel aan over.

Karl Hoppe is de vader van Victor. Hij stuurt Victor al op jonge leeftijd naar een gesticht omdat zijn vrouw en hij het niet aankunnen dat hun zoon een afwijking heeft. Deze afwijking is een hazenlip. Karl voelt zich echter schuldig en wanneer hij hoort dat Victor heel intelligent is. Hij kan er niet tegen dat Victor heel gesloten is, geen emoties toont en alleen praat wanneer hij dat zelf wilt. Hij slaat Victor hierdoor, uiteindelijk pleegt hij zelfmoord.  

Frau Maenhout is de oppas van de drieling. Ze is een zorgzaam type en houdt veel van de drieling. Voor ze doodging had ze iets ontdekt, dit werd dan ook haar dood.

De drieling Michaël, Rafaël en Gabriël lijden aan een ziekte waardoor ze heel snel oud worden. Ze zijn de klonen van Victor Hoppe en hebben ook een hazenlip bij geboorte. Wanneer ze zes jaar oud zijn sterven ze.

Ruimte en Tijd
Het verhaal speelt zich grotendeels af in Wolfheim, een kleine dorp. Hij groeit op in het gesticht in La Chapelle, ook wel een klooster met zusters. Hier is het geloof  (katholicisme) aanwezig. Hij wordt door de zusters voorgelezen uit de bijbel. Hij gaat later naar een katholieke basisschool en een katholiek gymnasium.  Het verhaal speelt zich ook af op de Universiteit van Aken, in laboratoria, onderzoeksgebieden en dokterspraktijken.

Het verhaal speelt zich in deel I en deel III  af in 1984 tot 1989. Deel II is een soort flashback naar het verleden van Victor Hoppe, het verhaal is dus niet chronologisch opgebouwd.

Mening

Het is een meeslepend verhaal, je word tijdens het lezen nieuwsgierig gemaakt naar wat er aan de hand is met de jongens en hoe het allemaal zo gekomen is. Het is goed opgebouwd. Je komt eerst namelijk in een verhaal en ben je benieuwd naar wat het allemaal betekent. In het tweede deel kom je heel veel nuttige informatie tegen, zo kom je te weten waarom Victor Hoppe is zoals hij is. In het derde deel gaat het verhaal weer verder en kom je naarmate je verder komt meer te weten.

Verwerkingsopdracht Verlichting 

Kleine gedigten voor kinderen
Hiëronymus van Alphen 


De verlichting is een literaire stroming die in Europa begint in de 17^e en 18^e eeuw. In de verlichtingsliteratuur zijn er een aantal kenmerken die steeds terugkwamen. Men schreef over actuele onderwerpen en het rationeel denken kwam op.  

De mensen gingen nadenken en probeerden anderen te beschaven. De stroming zet zich af tegen de kerk en autoriteiten. Men dacht dat met het ratio alles bereikt kon worden, de wereld werd in deze tijd als het ware ‘herontdekt’.

In 1778 kwam de dichtbundel Kleine gedigten voor kinderen van Hiëronymus van Alphen (1746-1803) uit. Hiëronymus van Alphen heeft 66 gedichten voor kinderen geschreven. Zijn gedichten uit Kleine gedigten voor kinderen zijn representatief voor de tijd waarin hij heeft geleefd, de verlichting.
Zijn gedichten hebben grotendeels een opvoedende functie, hij geeft de kinderen de boodschap dat bijvoorbeeld liegen slecht is en ze de waarheid moeten spreken (het gebroken glas) of hoe ze anderen moeten troosten en andere zaken.
Er zitten ook veel gedichten tussen waar ouders lessen uit kunnen halen.

In de verlichting dacht men dat ze uiteindelijk alles van de wereld zouden kunnen begrijpen, zolang ze maar met de ratio handelden en het graag wilden. Deze gedachten laat Hiëronymus van Alphen ook terugkomen in zijn gedichten. Hij wilde dat kinderen gingen lezen en leren, dit is goed terug te lezen in zijn gedichten. Door te leren en te lezen deed je nieuwe kennis op en dat helpt bij het begrijpen van de wereld.

Hiëronymus van Alphen denkt dat kinderen tabula rasa zijn, een onbeschreven blad. Deze gedachte werd door Jhon Locke, een filosoof in de verlichting, geïntroduceerd. Locke zijn theorie is dat de mens gevormd wordt door zijn omgeving. Bij de geboorte is dit dus nog een onbeschreven blad en heeft de mens nog geen karaktereigenschappen. Dit komt er dus op neer dat als een kind in een goede omgeving wordt opgevoed met goede voorbeelden, het ook een goed kind zal worden. Deze theorie komt goed naar voren in het gedicht het goede voorbeeld.

Het goede voorbeeld

Vader leeft met onze moeder

altoos vergenoegd en blij,

o Hoe lieven zij elkander,

nimmer knorren zij als wij.

Toont er een iets te verlangen,

dan zegt de ander: dat is goed!

Moeder is het best te vreden,

als zij iets voor vader doet.

Vader poogt altoos te weten

wat de wensch van moeder is;

En het geen haar mogt verveelen,

geeft aan vader droefenis.

Vader gaf de beste perzik

laatst aan moeder met een zoen;

Hij wou zelf er niet van eeten:

Klaartje, zouden wij dit doen?

Liefste zusje, liefste broertjes

o het strekt ons tot verwijt,

Dat wij dikwijls zo krakkeelen;

ach gij weet niet hoe 't mij spijt.

Komt, mijn liefjes, laat ons leven

tot elkanders nut en vreugd!

 Laat ons pogen na te volgen

 vaders liefde en moeders deugd.

  

Daar alleen kan liefde woonen,

 daar alleen is 't leven zoet,

 Waar men, blij en ongedwongen,

 voor elkander alles doet.

Het enige wat niet heel erg kenmerkend is van Van Alphen is dat zijn gedichten men niet aanspoort zich af te wenden van de kerk en helemaal met de ratio te gaan handelen, hij geeft in zijn gedichten juist weer dat kinderen God moeten gehoorzamen en dat ze moeten bidden. Bijvoorbeeld het gedicht het verhoorde gebed, of de godsdienstigheid, in beide gedichten worden de lezers aangespoord te bidden en dankbaar te zijn voor datgene wat God allemaal gegeven heeft.
Bij Van Alphen is dus de ratio niet het middelpunt geworden en speelt het geloof nog een grote rol.  

Kleine gedigten voor kinderen van Hiëronymus van Alphen is dus representatief voor de verlichting. Zijn gedichten zijn opvoedkundig en onderwijzend voor zowel kinderen als ouders. De gedichten zijn goed te begrijpen en ze zijn niet al te lang. Hij leert men dat leren en lezen belangrijk is als men een goed persoon wilt worden en de wereld wilt kunnen begrijpen. In de verlichting stond dit erg centraal en hierdoor is het werk van Van Alphen een literair werk dat goed past in de verlichting.

Bronnen

·                     http://nl.wikipedia.org/wiki/Hieronymus_van_Alphen

·                     http://www.dbnl.org/tekst/alph002klei01_01

Portretten en een oude droom

Verwerkingsopdracht 2 – literaire stromingen (klas 5)

Auteur: Kader Abdollah

Titel: Portretten en een oude droom
Uitgeverij de Geus in Breda.
Jaar van uitgave: 2003
Aantal pagina’s: 187

Samenvatting
Dawoed is een journalist en op reis door Zuid-Afrika om lezingen te geven, samen met dichteressen die Zuid-Afrikaanse gedichten voordragen. Hij denkt veel aan zijn vroegere vrienden, die opgepakt waren in hun strijd tegen het bewind van Perzië. Twee van hen leven nog, dat zijn Froeg en Roemi, maar zij hebben een lange gevangenisstraf achter de rug, drie van de vijf vrienden zijn dood (Malek, Attar, en Sorájja), ze zijn om het leven gebracht tijdens hun gevangenisstraf. Hij heeft het gevoel dat ze met hem meereizen. 's Nachts komen ze bij hem en vertelt hij zijn reisverhalen aan hen net zoals vroeger. Zo vertelt hij onder andere over de apartheid in Zuid-Afrika, deze is dan wel afgeschaft na de vrijlating van Nelson Mandele, maar de apartheid is nog sterk aanwezig.

Het zijn nog steeds de zwarte mensen die de blanke mensen smeken om een baantje. 
Attar, één van Dawoeds vijf vrienden, beschrijft wat ze beleven en wat Dawoed vertelde. Op een nacht krijgen vier van hen een droom door de alcohol die ze hebben gedronken. Roemi niet, want hij drinkt niet. Attar had gedroomd over de vrouw van de oude Kruidenier, Sorájja droomde over zwarte handen en witte tanden, Malek over vogels die stenen naar hem gooiden, waardoor hij een oude boerderij in vluchtte en Froeg droomde over vliegen op de rug van een kameel. Tijdens de reis verlaten eerst Sorajja haar vrienden, omdat zij een jongen vind over wie ze had gedroomd. Daarna verlaat ook Malek de andere drie, omdat ze onderweg een boerderij waren tegengekomen en 's nachts gaat hij hier stiekem heen. Froeg hoopt dat Malek nog terug zal komen, Attar weet dat Malek voorgoed verdwenen is. Omdat ze vonden waar ze over droomden, komen ze terug in het leven. Attar, die ook dood was, wil ook graag terug naar het leven, maar zijn droom was nog niet uitgekomen. Uiteindelijk lukt het hem toch om te blijven als Froeg en Roemi op een struisvogel wegvliegen naar hun eigen

leven.

Bespreking thematiek
Een van de thema’s in dit boek is de apartheid dat heerst in Afrika. Dit is in de tijd dat dit boek zich afspeelt net afgeschaft. Het is wettelijk dan wel afgeschaft maar is er duidelijk nog steeds. Dawoed wordt bijvoorbeeld vaak als “Sir” behandeld omdat hij blank is. Velen vragen hierdoor aan hem of hij een baantje voor hen Een ander belangrijk thema is volgens mij het missen van zijn oude vrienden.  Vooral zijn schuldgevoel tegenover hen. Hij voelt zich erg schuldig omdat hij wel heeft kunnen vluchten terwijl 3 van zijn vrienden gedood zijn en 2 ervan heel erg lang vast hebben gezeten.    

Het thema van de strijders in Perzië speelt hierdoor ook een grote rol. Dat is de reden dat Dawoed zijn vrienden is ‘kwijtgeraakt’.

Uiteindelijk is de belangrijkste thema volgens mij cultuur. De Nederlandse, Zuid-Afrikaanse en Perzische culturen komen naar voren en de verschillen tussen deze culturen.

Bespreking belangrijkste personen en hoe ze omgaan met hun problemen
Dawoed is eigenlijk de hoofdpersoon, hij is degene die nog echt leeft maar het verhaal wordt geschreven door Attar, dus hij is ook een belangrijk persoon in het boek.
Dawoed is een journalist. Hij onthoud alles en noteert overal waar hij komt alles. Hij maakt ook als het ware portretten van de mensen die hij tegenkomt vandaar de titel Portretten en een oude droom (de oude droom is dan de droom van de vrienden om te reizen). Dawoed voelt overal waar hij heen gaat de last van zijn vij vrienden. Hij voelt zich schuldig omdat hij de enige is die heeft kunnen vluchten. Hij is degene waar de andere vier tegen opkeken (de oudste) en hij heeft kunnen doen wat hij wilde doen.

Dawoed probeert volgens mij zijn problemen (het gemis van zijn vrienden) om te gaan / een plekje te geven. Dus het is best realistisch, ik denk dat het verhaal in zijn geheel eigenlijk ook romantisch is want het is natuurlijk niet echt zo dat op een gegeven moment zijn vrienden weer bij hem zijn.

Attar is dus de persoon die het verhaal schrijft, maar hij is dood. In het verhaal komt hij echter weer tot leven. Tijdens het lezen van het boek vergeet je eigenlijk ook dat hij dood is, maar af en toe zegt hij dan iets als in mijn graf was het erg saai waardoor je weer beseft dat hij eigenlijk dood is. Hij is eigenlijk een vechter want hij gaf niet toe tijdens zijn gevangenschap, dit werd wel zijn einde maar hij laat dus niet over zich heen lopen. Het is dus een romantische personage.

Roemi is naturalistisch; hij laat de problemen min of meer over zich heen lopen. Hij heeft 11 jaar in de gevangenis gezeten. Hij is een zwijgzaam persoon en toen hij eenmaal uit de gevangenis kwam was hij even de weg kwijt maar ging uiteindelijk naar Attar’s graf en vertelde hem zijn problemen/verhaal.    

In hoeverre speelt de ruimte een rol bij punt 2 en 3?

De ruimte speelt wel een rol, het wordt erg duidelijk vermeld dat ze in Afrika zijn en hoe het er daar aan toegaat. Het thema is (volgens mij) voornamelijk cultuur dus de ruimte is hierbij wel nodig als je wilt weten welk cultuur dat is en in welk land / welke tijd het zich afspeelt.

Mijn mening over het boek

Ik vond het een goed boek om te lezen, de schrijver gebruikt korte zinnen hierdoor leest het makkelijk. In het begin is het wel erg lastig om te begrijpen hoe het nou kan dat drie vrienden tot leven zijn gekomen en dat twee vrienden uit een ander land ineens met Dawoed zijn. Dit wordt pas erg laat in het boek bekend. Als dit iets eerder bekend werd was het misschien makkelijker om het te begrijpen, maar het was ook een reden om graag door te willen lezen. Het blijft raar dat de vrienden er bijzijn maar het went.

Ik snapte goed waarom Dawoed zich schuldig voelde en daardoor kon ik me wel inleven. Het verhaal vond ik wel goed want het is geen standaardverhaal je moet je fantasie wel gebruiken om je in te beelden hoe de vrienden met Dawoed meerijzen. Ik denk dat de boodschap achter het idee dat de vrienden weer tot leven komen en vervolgens een eigen weg inslaan is dat de vrienden nog niet genoeg hadden meegemaakt om echt dood te kunnen gaan. Doordat ze op die reis in het hoofd van Dawoed zoveel meemaakten denk ik dat dit genoeg was en dat ze dus een eigen weg insloegen / dat ze verder leefden in iemand anders’ gedachten. Het is heel onrealistisch wanneer je nog niet snapt hoe de vrienden tot leven zijn gekomen maar nadat dit duidelijk wordt is het begrijpelijker en wordt het automatisch realistischer.

Al met al vond ik het een leuk boek om te lezen, ik kwam er goed doorheen en dat is meestal wel een belangrijk punt voor mij als ik een boek lees. 

De literaire stroming die terug te vinden is in dit boek is de Romantiek. De personages hebben gevlucht of vluchten voor hun problemen. Dit is kenmerkend voor de Romantiek.